Arena miedzynarodowa

W okresie imperializmu walka konkurencyjna przenosi się na arenę międzynarodową. Jest to zjawisko, które w kapitalizmie wolnokonkurencyjnym występowało niezmiernie rzadko z uwagi na niewielkie rozmiary przedsiębiorstw. Sferą działania monopoli jest z reguły zarówno rynek wewnętrzny, jak i międzynarodowy. Walka konkurencyjna toczy się tutaj nie tylko między monopolami różnych państw, ale także między monopolami jednego kraju. Właśnie na arenie międzynarodowej walki konkurencyjnej rzecznikiem interesów najsilniejszych monopoli jest państwo, dysponujące m.in. środkami siły militarnej. W sytuacji panowania monopoli występuje wiele form walki konkurencyjnej. Walka konkurencyjna toczy się także wewnątrz monopolu, niekiedy już w momencie jego powstawania, np. organizatorzy kartelu czy syndykatu walczą o przydział najbardziej korzystnych kwot produkcyjnych dla reprezentowanych przez siebie przedsiębiorstw, o przydział najlepszych rynków zbytu. Walka ta kontynuowana jest w późniejszym okresie, a więc po ukształtowaniu się porozumienia monopolistycznego, w wyniku zmiany układu sił między przedsiębiorstwami wchodzącymi do kartelu. Przedsiębiorstwa, które rozwinęły się szybciej i umocniły swe pozycje, domagają się zmiany pierwotnych postanowień, przyjętych w czasie organizacji porozumienia.