Nieskazitelna skóra, której gładkości nie zaburza żadna plama, znamię czy guzek, to marzenie niemal wszystkich z nas. Niestety, w większości przypadków posiadaczami takiej skóry są tylko niemowlęta i dzieci, a w miarę upływu lat przybywa nam niechcianych zmian.
Ich charakter nie jest jednolity- niektóre są zupełnie niegroźne i stanowią jedynie szpecącą anomalię, inne powinny być usuwane z przyczyn medycznych. Nie wszystkie znamiona i guzki występujące na powierzchni skóry można rozróżnić gołym okiem- często potrzebna jest ocena dermatologiczna bądź też biopsja zmiany i badanie histopatologiczne określające typ komórek, z jakich jest zbudowana. Poniżej przedstawiamy kilka typów zmian na powierzchni skóry, które zdarzają się najczęściej.
Brodawki skórne
Brodawki skórne to zmiany wywołane wirusem brodawczaka ludzkiego. Te, które występują na skórze są z reguły spowodowane zakażeniem łagodnym typem wirusa HPV, który przenosi się szczególnie łatwo od innych osób, będących jego nosicielami. W sprzyjającej sytuacji wystarczy podanie ręki osobie, która posiada zmiany brodawkowe na dłoni, a na ich powierzchni znajdują się mikrouszkodzenia. Jeśli my też będziemy posiadać, choćby delikatne otarcie bądź skaleczenie- ryzyko zarażenia się jest wysokie.
Brodawki lokalizują się najczęściej na wewnętrznej powierzchni dłoni i stóp, między palcami, w fałdach skórnych. Przypominają zazwyczaj niewielkie odciski, o kolorze nieodbiegającym od skóry, ale bardzo często ulegają rozsianiu i szybko powiększa się ich ilość. Brodawki mogą być bolesne. Niewielkie zmiany można usuwać samemu korzystając z aptecznych środków do usuwania brodawek, większe i rozleglejsze zmiany musi usuwać lekarz poprzez wymrażanie, wycinanie lub wyłyżeczkowanie. Brodawki mają tendencję do wznowy.
Odciski
Odciski to zmiana skórna, która pojawia się najczęściej na podeszwach stóp, chociaż sporadycznie może występować również na wewnętrznych powierzchniach dłoni. Odciski powstają wskutek przewlekłego drażnienia powierzchni skóry, ucisku i ciężaru. W przeciwieństwie do łagodniejszych zmian jak nagniotki skórne, odciski posiadają z reguły wyczuwalną szypułę (czasem potocznie nazywaną nogą odciska) i sięgają wgłąb skóry.
Odróżnia je także towarzyszący zazwyczaj ból, zwłaszcza podczas chodzenia i zwiększonego nacisku. O ile nagniotki i zgrubienia skórne łatwo dają się usunąć preparatami złuszczającymi na bazie kwasu salicylowego i mlekowego, tak odciski nierzadko wymagają kilkakrotnego powtórzenia takiej terapii. Aby zmniejszyć bolesność odcisków stosuje się również dostępne w aptece plastry zawierające substancje zmiękczające. Duże odciski usuwa się podczas miejscowego zabiegu chirurgicznego.
Brodawki
Włókniaki
Włókniaki to niewielkie twory utworzone z tkanki łącznej. Większość z nich jest wrodzona, ale mogą nowe włókniaki mogą pojawiać się również w trakcie życia. Wyróżnia się włókniaki miękkie, które przypominają miniaturowe fałdy skórne oraz włókniaki twarde, które są umiejscowione w skórze nieco głębiej i mimo tego, że są ruchome względem podłoża, nie można ich poprzez ucisk odprowadzić wgłąb skóry. Włókniaki miękkie pojawiają się często w okolicy powiek, szyi, dekoltu czy pach, zwłaszcza u starszych kobiet. Włókniaki nie są groźne i usuwa się je jedynie ze względów kosmetycznych.
Kaszaki
Kaszaki to małe, białe uwypuklenia występujące tuż pod skórą i przypominające niewielkie wypryski ropne, jednak ich treść nie pozwala się usunąć. Kaszaki są niebolesne i zazwyczaj występują w grupie. Lokalizują się najczęściej na twarzy, na dekolcie, plecach. Wywołane są zastojem łoju w obrębie gruczołów mieszków włosowych i stanowią swoistą postać niewielkich torbieli.
Kaszaki nie znikają samoistnie, a samodzielne próby pozbycia się kaszaka, na przykład poprzez wyciśnięcie jego treści może tylko powiększyć jego rozmiary i spowodować zakażenie bakteryjne zmiany. Istnieje wiele sposobów domowych na usuwanie kaszaków (na przykład okłady ziołowe), jednak najskuteczniejszą formą terapii jest chirurgiczne usunięcie zmiany. Po takiej interwencji, kaszak z reguły nie powraca.
Mięczaki zakaźne
Mięczak zakaźny to zmiana skórna wywołana wirusem podobnym w budowie do wirusa ospy. W wyniku zakażenia, do którego dochodzi bardzo często u osób młodych, dzieci, osób z obniżoną odpornością, a także chorujących na atopowe zapalenie skóry, pojawia się zmiana skórna o charakterze grudki. Charakterystycznymi cechami mięczaka jest kolor zmiany, określany z reguły jako woskowy, prześwitujący, lśniący.
Grudka nie jest duża, jej wymiary rzadko przekraczają pół centymetra, ma regularne brzegi i kształt. W punkcie środkowym znajduje się zagłębienie, a po ucisku mięczaka wydobywa się z niego białawo-perłowa treść. Następnie liczba grudek zwiększa się, niektóre mogą samoistnie zanikać, nie pozostawiając śladu. Najczęstsza lokalizacja grudek to twarz, przedramiona, ramiona, dłonie oraz okolice narządów płciowych. Mięczaki często ustępują samoistnie, a w leczeniu stosuje się jedynie ich miejscowe usuwanie. Najpopularniejszymi metodami jest łyżeczkowanie zmian oraz używanie stężonych preparatów złuszczających.
