Swędzenie, pieczenie, ból przy oddawaniu moczu oraz konieczność częstych wizyt w toalecie- wszystkie te objawy są dobrze znane niektórym kobietom. Nawracające infekcje układu moczowego to dolegliwość, która dużo częściej dotyka kobiet.
Powód? Inna budowa anatomiczna układu moczowego, która predysponuje panie do zakażeń to przede wszystkim krótka cewka moczowa, dzięki której bakterie mają dużo łatwiejszą drogę do narządów układu moczowego położonych głębiej. Infekcjom pęcherza mogą też sprzyjać inne czynniki fizjologiczne oraz zmniejszenie odporności organizmu. Czy istnieje więc sposób, aby zabezpieczyć się przed infekcją lub szybko ograniczyć jej zasięg?
Opis choroby
Zapalenie pęcherza moczowego to nic innego, jak infekcja bakteryjna pęcherza, który w naturalnych warunkach pozostaje jałowy i wolny od bakterii. Bakterie dostają się do pęcherza najczęściej drogą wstępującą, poprzez cewkę moczową i ulegają namnożeniu, powodując odczyn zapalny jako reakcję obronną organizmu. Na zapalenie pęcherza moczowego narażone są szczególnie kobiety aktywne seksualnie, pomiędzy 20 a 50 rokiem życia. Można śmiało stwierdzić, że w czasie swojego życia większość kobiet przeszła lub dopiero przejdzie zapalenie pęcherza. U mężczyzn schorzenie to jest częstsze po 50 roku życia i związane jest raczej z zaleganiem moczu wywołanym niepełnym opróżnieniem pęcherza moczowego na skutek problemów z rozrostem gruczołu krokowego.
Objawy choroby
Objawy zapalenia pęcherza moczowego są dość charakterystyczne i przebiegają najczęściej w podobny sposób u większości osób. Symptomy choroby są odczuwane głównie podczas oddawania moczu, zwłaszcza w końcowej fazie. Korzystaniu z toalety towarzyszą takie nieprzyjemne dolegliwości jak ból, pieczenie, swędzenie i silne parcie na pęcherz. Znacząco zwiększa się częstość oddawania moczu, może on mieć też nieprzyjemny, swoisty zapach.
Przyczyny powstania choroby
Za objawy choroby odpowiedzialne są bakterie, w przeważającej większości wypadków są to pałeczki jelitowe- Escherichia coli. Na drugim miejscu plasują się inne bakterie o zbliżonych właściwościach- Staphylococcus i Enterococcus. Podatność na zakażenie zwiększa się w okresach osłabienia organizmu, przewlekłych chorób, antybiotykoterapii. Dużo częściej na zapalenie pęcherza moczowego chorują kobiety z cukrzycą, w okresie menopauzy, ciąży oraz przyjmujące doustną antykoncepcję hormonalną. Wady anatomiczne nerek, kamica nerkowa i inne stany związane z utrudnionym odpływem moczu są również częstym czynnikiem ryzyka zakażeń. Powszechna opinia dotycząca infekcji pęcherza jako powikłania wychłodzenia okolic nerek ma uzasadnienie tylko, jeśli wychłodzenie to będzie skutkowało obniżeniem odporności organizmu.
Możliwe powikłania
Zapalenie pęcherza moczowego wymaga leczenia, które zapobiegnie ryzyku wystąpienia groźnych powikłań. Infekcja może przejść w proces przewlekły, który jest bardzo groźny dla nerek i innych części układu moczowego. Ostre zapalenie pęcherza, przebiegające z podwyższoną temperaturą, bólami w okolicach lędźwiowych i dreszczami to stan, który wymaga pilnej pomocy lekarskiej. Zapalenie nerek może prowadzić do ich nieodwracalnego uszkodzenia, powstawania zwłóknień i utraty funkcji, które fizjologicznie pełnią.
Jak rozpoznać chorobę?
Na podstawie charakterystycznych objawów lekarz łatwo zorientuje się, że ma do czynienia z pacjentką cierpiącą na zapalenie pęcherza moczowego. Potwierdzeniem tej diagnozy jest badanie moczu na obecność białka i bakterii. Badanie takie powinno być przeprowadzone w sposób jałowy, z użyciem specjalnego, hermetycznie zamkniętego pojemniczka na mocz, który jest dostępny do kupienia w aptece. Po starannym umyciu okolic intymnych i wytarciu ich czystym, najlepiej jednorazowym ręcznikiem, pobiera się próbkę moczu ze środkowego strumienia. Oznacza to, aby odrzucić pierwszą porcję moczu, która może jeszcze być zanieczyszczona bakteriami bytującymi na narządach intymnych. Takie pobranie moczu ma zagwarantować, że bakterie obecne w badaniu będą pochodzić jedynie z pęcherza moczowego, nie z innych okolic ciała.
Leczenie
Zapalenie pęcherza moczowego jest leczone za pomocą antybiotykoterapii. Najczęściej stosowanym antybiotykiem jest ciprofloksacyna, która wykazuje najlepszą aktywność w stosunku do grup bakterii powodujących infekcję. Coraz częściej jednak zdarza się antybiotykooporność bakterii, która wiąże się z koniecznością zastosowania drugiego antybiotyku, jeśli pierwszy był nieskuteczny. Takie przedłużające się leczenie musi być połączone z ochroną przewodu pokarmowego i stosowaniem osłaniających preparatów probiotykowych. Wspomagająco i zapobiegająco w nawrotach infekcji mogą być stosowane preparaty zawierające żurawinę i witaminę C. Przyjmowanie dużych ilości płynów i zakwaszanie moczu (właśnie poprzez wymienione wyżej preparaty) powoduje szybsze wypłukiwanie bakterii i przyspieszenie leczenia infekcji.
